STVN – Quảng Trị ngày nay là một hình ảnh đầy sức sống của thời kỳ đổi mới trên mảnh đất một thời khói lửa của một miền quê thấm đẫm tình người và sắc màu văn hóa để mỗi con người đi xa luôn nhớ về quê hương được vẽ nên bức tranh qua nét đẹp Tết cổ truyền "QUẢNG TRỊ QUÊ TÔI TẾT XƯA VÀ NAY"
Chiều cuối năm, lang thang dọc con đường quen thuộc về nhà, lòng tôi chùng xuống bởi một nỗi buồn mênh mông. Cái rét cắt da cắt thịt của đợt gió mùa Đông Bắc tràn về như càng tô đậm thêm sự hiu quạnh của thành phố Đông Hà – Quảng Trị quê tôi. Con đường vắng tanh, khác hẳn với sự nhộn nhịp ngày thường. Chỉ thi thoảng, một chiếc xe máy lao vút qua như muốn chạy trốn cái rét buốt. Dấu hiệu duy nhất báo hiệu Tết đang đến gần là cành đào khẳng khiu, điểm xuyết vài bông hồng phai đang rạp mình trước gió rét, được người đàn ông co ro trong chiếc áo phao chở phía sau xe. Nhìn cành đào gầy guộc, tả tơi, lòng tôi lại càng thêm buồn. Nó như hình ảnh phản chiếu cho một cái Tết ảm đạm, thiếu sức sống.
Cái rét, sự vắng lặng và hình ảnh cành đào xác xơ đã vẽ nên một bức tranh Tết tỉnh lẻ thật buồn thương. Nó khiến tôi nhớ đến những mùa Tết xưa, khi mọi người còn quây quần bên nhau, cùng nhau dọn dẹp nhà cửa, chuẩn bị mâm cơm cúng gia tiên và đón chào năm mới. Nhưng giờ đây, mọi thứ đã thay đổi. Nhiều người đã đi xa, không còn về quê ăn Tết. Cái Tết cũng vì thế mà trở nên vắng vẻ và thiếu đi hương vị ấm áp của tình thân. Lòng tôi chùng xuống, nặng trĩu với nỗi buồn mênh mông. Biết rằng, thời gian không thể quay ngược lại, nhưng tôi vẫn mong sao có thể tìm lại được cái Tết ấm áp, sum vầy của ngày xưa.
Quảng Trị trong thời kỳ đổi mới
Nghĩ về Tết, lòng tôi lại bồi hồi nhớ về những ngày Tết xưa, khi còn nhỏ. Tết đến là lúc tôi háo hức nhất, bởi được mua quần áo mới, được lì xì tiền mừng tuổi, được cùng ba mẹ làm bao nhiêu thứ hay ho. Nhớ cả bà chị hay lên mặt dạy đời, lúc nào cũng bắt tôi phải làm thế này, thế kia. Ngày đó, mẹ tôi hay bảo chị là “bà cụ non”, nhưng có lẽ đúng như vậy. Từ lúc bắt đầu đi học, chị gái tôi đã lên kế hoạch và chiến lược cho tôi từng năm, học môn gì tập trung vào cái gì và nên như thế nào để có thể luôn đứng đầu lớp. Lúc còn bé, tôi không nhận ra, chỉ nghe theo lời chị. Đến khi học cấp 2, tôi mới thấy chị vẫn như người mẹ thứ 2, luôn chăm sóc và lo lắng cho tôi.
Nhưng nay tôi đã lớn, không còn nghe theo lời chị nữa và quyết định thực hiện theo cách của mình. Khi đó, chị đang học đại học tại Sài Gòn. Mỗi năm về nghỉ Tết là hai chị em mới được gặp nhau. Sau lúc vui mừng ban đầu là những cuộc khẩu chiến dồn dập giữa tôi và chị. Ngày Tết của những năm đó sao mà vui! Cả nhà cùng nhau dọn dẹp nhà cửa. Sau đó, tôi và bố được phân công đi mua hoa về cắm, còn mẹ và chị chuẩn bị bữa cơm tất niên. Mẹ tôi bảo: “Cái Phương có thẩm mỹ, chọn hoa đi với bố mày, không lại mang về mấy cành hoa héo”. Khi về nhà, dù tôi cũng cảm thấy rất hài lòng về sự lựa chọn của mình, nhưng người đầu tiên ra xem và đánh giá là chị gái. Chưa bao giờ chị khen hoa của bố con tôi mua về, dù mẹ khen hoa đẹp thế, tươi thế mà con còn chê gì nữa. Nhưng cho dù thế nào, chị tôi cũng tìm ra lý do để chê cho bằng được.
Tết ngày xưa nhà tôi thì thế, còn bây giờ…
Bây giờ mọi thứ đã thay đổi. Chị tôi đã lập gia đình và có con nhỏ. Tôi cũng đã đi làm xa nhà. Mỗi năm chỉ được về quê ăn Tết một lần, nhưng những ngày Tết sum vầy bên gia đình vẫn luôn là những ký ức đẹp đẽ nhất trong tâm trí tôi. Tết xưa tuy đơn sơ, giản dị nhưng lại chan chứa tình cảm gia đình. Tết nay tuy sung túc, đầy đủ nhưng lại thiếu đi sự ấm áp, gần gũi của những ngày Tết xưa. Dù Tết xưa hay Tết nay, mỗi người đều có những ký ức riêng về nó. Quan trọng nhất là chúng ta luôn trân trọng những khoảnh khắc bên gia đình và người thân trong những ngày đầu năm mới.
Tết năm nay, chị gái tôi đã đi lấy chồng, chỉ còn mình tôi về quê với ba mẹ. Trước Tết, mẹ đã gọi điện giục giã tôi về sớm. Khi nghe tôi nói bận rộn, phải đến 27 Âm mới về được, mẹ giận dỗi mấy ngày. Thì ra mẹ nhớ tôi, nhớ chị gái, mà năm nay lại vắng chị, nên chỉ còn mình tôi, mẹ mong tôi về sớm để sum vầy. Về lại Quảng Trị quê hương, mọi thứ bỗng trở nên khác lạ. Có phải vì tôi đã lớn, hay vì vắng chị gái không có ai cãi vã, nói chuyện, mà tôi bỗng thấy mọi thứ cứ lạc lõng, hợm hĩnh?
Năm nay, ở quê tôi rộ lên trào lưu chơi cúc vàng. Nhà nào cũng mua hai chậu bông cúc vàng đặt hai bên cổng nhà. Ba tôi cũng định mua theo, nhưng tôi nhất quyết không a dua. Tôi bảo ba mua một chậu hoa táo màu đỏ và một chậu đào đặt hai bên cửa.
Thêm nữa, năm nay còn có một phong trào mới, phong trào “NHÀ SẠCH”. Dù nhà to nhà bé, nhà 1 tầng hay 5 tầng, đều tự động thuê giúp việc dọn nhà Tết. Không có tiền thì đi mượn tiền về để thuê. Nhìn họ, tôi vừa thấy thương vừa buồn cười, như kiểu “trưởng giả học làm sang”.
Hạng người mà tôi ghét nhất ở mảnh đất khô cằn này là quan chức. Có tí chức quyền là cả phố phải nể, như “Bá Kiến” ngày xưa hạnh họe với Chí Phèo thì giờ quan chức ở quê hạnh họe với dân buôn bán, làm nông. Ngoài quan chức ra, thì loại người thứ hai tôi không ưa đó là Công an. Từ hôm tôi về (27 Tết) đến giờ, ngày nào mấy anh công an giao thông cũng túc trực trước cổng nhà tôi. Cổng nhà tôi to, có cây che bóng, nên lùi con xe bán tải vào là có chỗ để các anh xử lý các vụ vi phạm giao thông hay lì xì của các chủ xe khách đường dài.
Tết quê hương – Nơi những giá trị truyền thống dần mai một, thay vào đó là những hủ tục, những thói hư tật xấu. Nhìn cảnh tượng ấy, lòng tôi lại chùng xuống, buồn bã và châm biếm.
Chợ Đông Hà nằm ngay tại trung tâm thành phố Đông Hà
Gio Linh, Vĩnh Linh – quê nội tôi, nơi còn lưu giữ những nét đẹp bình dị của Tết xưa. Nơi đây, những con người nông dân chất phác, hồn hậu vẫn giữ gìn những phong tục tập quán truyền thống, tạo nên một bức tranh Tết ấm áp và đầy tình người. Tết ở quê nội tôi không ồn ào, náo nhiệt như ở thành phố. Thay vào đó, là sự thanh bình, yên ả của làng quê Việt Nam. Mọi người cùng nhau dọn dẹp nhà cửa, trang trí cây mai, cây đào. Tiếng nhạc chào xuân vang vọng khắp xóm làng. Đêm Giao thừa, cả gia đình quây quần bên nhau, cùng nhau ăn bữa cơm tất niên. Bữa cơm tuy đơn giản nhưng lại chan chứa tình cảm. Sau bữa cơm, mọi người cùng nhau ra sân ngắm pháo hoa. Tiếng pháo hoa rộn rã như tô điểm thêm cho bầu trời đêm, mang theo niềm hy vọng về một năm mới an khang, thịnh vượng. Sáng mùng Một Tết, mọi người dậy sớm, mặc quần áo mới, đi chúc Tết nhau. Tiếng chúc Tết vang vọng khắp xóm làng. Mọi người gặp nhau, hỏi han nhau về sức khỏe, công việc và gửi lời chúc tốt đẹp cho năm mới. Tết ở quê nội tôi còn có những trò chơi dân gian truyền thống như: kéo co, bịt mắt bắt dê, ném còn… Những trò chơi này thu hút mọi người ở mọi lứa tuổi, tạo nên bầu không khí vui tươi, náo nhiệt. Tết ở quê nội tuy đơn sơ, giản dị nhưng lại mang đậm bản sắc văn hóa của người dân nơi đây. Đó là những nét đẹp bình dị, mộc mạc nhưng lại vô cùng quý giá. Những ký ức về Tết xưa ở quê nội sẽ luôn là một phần đẹp đẽ trong tâm hồn tôi. Giữa cuộc sống hiện đại hối hả, bận rộn, Tết ở quê nội như một điểm sáng, mang đến cho mọi người những giây phút thư giãn, bình yên. Đó là dịp để mọi người quây quần bên nhau, cùng nhau gìn giữ những giá trị truyền thống tốt đẹp. Con người Gio Linh nổi tiếng với sự hiền hòa, chất phác và mến khách. Họ luôn sẵn sàng giúp đỡ người khác, dù là người xa lạ. Trong những ngày Tết, họ càng thể hiện sự thân thiện, cởi mở của mình. Họ cùng nhau nấu bánh chưng, gói bánh tét, làm mứt, dọn dẹp nhà cửa… để đón Tết.
Ẩm thực Gio Linh cũng là một điểm nhấn của Tết. Những món ăn truyền thống như: bánh chưng, bánh tét, thịt kho tàu, canh măng… được mọi người chuẩn bị chu đáo. Ngoài ra, còn có những món ăn đặc sản của địa phương như: bánh sắn, tôm mực luộc chấm nước mắm biển… Tết ở quê nội tuy không ồn ào, náo nhiệt như ở thành phố nhưng lại mang đến cho mọi người những cảm xúc ấm áp, thân thương. Đó là những ký ức đẹp đẽ, khó phai trong tâm hồn mỗi người con Gio Linh.
PV,
Hạ Lam